Kościół św. Krzyża
Początki
Kościół św. Krzyża to historycznie pierwsza swiątynia w parafii. Legenda głosi, że powódź przyniosła na to miejsce drewniany krzyż. Ludzie uznali zdarzenie za znak boży i postawili w tym miejscu drewnianą świątynię, na pamiątkę tego zdarzenia - pod wezwaniem podwyższenia Krzyża Św. Wokół kościoła pobudowano domostwa i tak powstała osada zwana Neurode, co można tłumaczyć jako "Nowe karczowisko", jako że wcześniej dolinę rzeki porastały lasy.
Historia zdaje się potwierdzać legendy - pierwsza wzmianka o Nowej Rudzie pochodzi z 1337r. i zawiera informacje właśnie o parafii przy kościele św. Krzyża. Pierwotny - drewniany kościółek z XIII/XIV w. został zniszczony w czasie najazdu husytów na miasto w r.1428. Kolejny drewniany kościółek przetrwał do XVIII wieku, kiedy to na tym miejscu wybudowano świątynię murowaną, w stylu barokowym. Jest to budowla jednonawowa, z romańskimi oknami.
Wnętrze
Ołtarz główny stanowi jednocześnie XII i XIV stację Drogi Krzyżowej: nad tabernakulum znajduje się olbrzymi krucyfiks przedstawiający konanie Chrystusa, a pod mensą ołtarzową przedstawione jest złożenie do grobu. Malowidła na sklepieniu, przedstawiające modlitwę w Ogrójcu oraz wniebowstąpienie, niestety zostały zamalowane podczas remontu kościoła ze względu na brak środków na ich właściwą konserwację. Również organy na chórze utraciły podczas wojny w 1914 r. ołowiane piszczałki, więc nie usłyszymy już ich dźwięku.
Msze Święte w tym kościele są sprawowane w każdą niedzielę o godz. 13:00 z wyjątkiem wakacji. Po remoncie kościoła Wniebowzięcia w pierwsze niedziele miesiąca Msza o 13:00 będzie sprawowana w tej drugiej świątyni.